Спакойна і павольна як у зачараваным сне
Выбрать главу
I
Па-над Прыпяццю між лясоў, пяскоў і балот туліцца невялічкая вёсачка, хат, можа, так трыццаць ці сорак. I хаты няроўныя тут, як і людзі: адна большая, другая меншая, старэйшаяці навейшая. Але хата дзеда Талаша ўсё ж такі зварачае на сябе ўвагу. Не так знадворным выглядам, як адзіноцтвам: стаіць яна наводшыбе і ў блізкім суседстве з хмызняком ускрай балота. Побач з хатай, прыкрываючы яе ад летняга сонца, красуецца высокая разложыстая груша. Вясною, усыпаная белым цветам, як маладая дзяўчына, яна проста аздабляе дзедаў двор, і не толькі дзед Талаш, а і бусел з гнязда, змайстраванага на дзедавай клуні, залюбуецца ёю.
Нават калі скінуць гадоў пятнаццаць з плячэй дзеда Талаша, то і тады ён быў ужо немалады: было яму тады гадоў семдзесят з хвосцікам. А між тым якраз у той час праславіўся дзед Талаш як ваяка, ды які яшчэ ваяка: чырвоны партызан, і не радавы, не просты партызан!
Да гэтага ж часу ніхто не ведаў аб ваяцкіх здольнасцях дзеда Талаша. Праўда, бывалі выпадкі, калі дзеду Талашу здаралася пускаць у ход кулакі. Але гэта бывала тады, калі дзед Талаш падгуляе, а ліхі чалавек увядзе яго ў злосць. Звычайна ж ён быў чалавек сталы, ураўнаважаны і разважлівы, хоць, праўда, да пэўнай граніцы. Быстрыя цёмныя вочкі яго пазіралі ўдумліва, але ў іх часамі блукаў і затоены агеньчык, гатовы разгарэцца ў адпаведныя мінуты цэлым пажарам рашучых учынкаў.
Дзед Талаш любіць лес, балоты і сваю родную Прыпяць, дзе ён так спрытна ездзіў на чоўне ды лавіў рыбу. I стралок з яго быў не кепскі: які ж ён быў бы паляшук, каб не ўмеў добра страляць? На тое ж яно і Палессе — без стрэльбы там абысціся трудна.
Калі строга разбірацца ў фактах, то хата, аб якой была тут гутарка, не зусім дзедава хата. За доўгі час прывыклі называць яе Талашоваю хатаю. А сапраўды ж яна належала дзедавай жонцы, цяпер бабцы Настулі. Шэсцьдзесят гадоў таму назад прыстаў Талаш у прымы да Насці Балыгі. Насця была адна дачка ў бацькоў. Вось якім парадкам стаў Талаш уладаром гэтай хаты. А ўрэшце яно і не так важна, каму належала хата, тым болей, што дзед Талаш перасыпаў яе і можа па справядлівасці лічыцца яе гаспадаром. Важна было тое, што хата стаяла воддаль ад сяла і трохі ў баку ад людскога вока. Да таго, як прыстаць у прымы, Талаш быў у пана за пастуха. I яшчэ, што можна адзначыць з мінулага дзеда Талаша, дык гэта тое, што ў яго бацькі было дванаццаць дзяцей. Васьмёра з іх паўміралі малымі, а жыць засталіся два сыны, у тым ліку і дзед Талаш, і дзве дачкі.
Спакойна і павольна, як у зачарованым сне, утуліўшыся ў балоты, нясе Прыпяць сухадоламу Дняпру сваю багатую даніну. Не спяшаецца яна выносіць дабро палескіх балот. А яго так многа, што ўсё роўна, спяшайся не спяшайся, а гэтай работы ёй хопіць на доўгія гады. Можа, і надзею страціла яна вынесці хоць калі-небудзь гэта мора цёмна-ружовай вады з неабсяжных балот Палесся, і з гэтай прычыны яна такая павольная і флегматычная. Вось толькі тады, калі разгуляецца вецер над зялёнаю шчэццю лясоў, над круглымі купамі-шапкамі кучаравай лазы, над бародаўкамі-купінамі жорсткай асакі, тады яна няветла пахмурнее, задрыжыць, затрасецца тысячамі хваль і сярдзіта шпурляе чаўны і чайкі-душагубкі ды голасна ўсхліпвае ў прыбярэжных чаратах, як маці ўскрай магілы, дзе пахаваны яе дзеці. I дзед Талаш не адважваецца тады ад’язджаць на сваім чоўне на сярэдзіну Прыпяці.
Затое ж як лагодна і ўтульна разляжацца яна ў мяккіх берагах, калі супакоіцца вецер, а над Палессем рассыплецца сонца мільярдамі залатых крупак святла!
Спакой і цішыня пануюць тады над зялёнымі аксамітамі балот і лясоў. Бліскучаю сталёваю стужкаю ззяе Прыпяць, і толькі ў глыбозных чорных буктах яе плёскаюцца самы, узнімаючы срэбныя кругі-абручы. А дзед Талаш, пазіраючы на гэтыя забаўкі самоў, ссуне з ілба на патыліцу саламяны капялюш, скажа сам сабе: «О, згінь твая маты! Ось пачапіць бы цябе, завалу!»
Спакойна і павольна, як у зачарованым сне, цякло і само жыццё на Палессі, а водгулле ўсяго таго, што дзеялася на свеце, далятала сюды ў прыглушаных прасторамі Палесся тонах або з такімі напластаваннямі людской фантазіі, што ўжо трудна было вылушчыць з іх зерне праўды…
Але час настаў!
Закалыхалася, затраслося Палессе!
I было гэта ўлетку, калі прыйшоў царскі загад аб мабілізацыі. Павалілі грамадою запасныя, трымаючы кірунак на бліжэйшыя чыгуначныя станцыі, павалілі пад шумную музыку гармонікаў, песень і надрыўнага плачу мацярок і маладзіц.
Хоць спачатку вайна вялася дзесь далёка, але водгулле яе ўсё галасней і галасней даносілася да ціхага Палесся.
Пасылаліся з далёкага фронту пісьмы ў глухія закуткі палескіх вёсак, і часта адказам на гэтыя пісьмы быў горкі плач асірацелых дзяцей і маладых удоў. А вайна брала ўсё новыя ахвяры. I не было канца вайне. Ды мала гэтага — фронт пачаў набліжацца сюды. Цяжка ўздыхалі дзяды і дакорліва ківалі галовамі. А дзед Талаш чуць быў у бяду не папаўся. Панёс ён у Петрыкаў прадаваць рыбу. Задзівіўся дужа дзед, калі пакупец пачаў адлічваць яму грошы папяровымі маркамі. На грошах былі царскія партрэты. На адной быў партрэт Мікалая II і стаяла цыфра 10.
Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система автоматического сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Дрыгва», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Не бойтесь закрыть страницу, как только Вы зайдёте на неё снова — увидите то же место, на котором закончили чтение.
I
Па-над Прыпяццю між лясоў, пяскоў і балот туліцца невялічкая вёсачка, хат, можа, так трыццаць ці сорак. I хаты няроўныя тут, як і людзі: адна большая, другая меншая, старэйшаяці навейшая. Але хата дзеда Талаша ўсё ж такі зварачае на сябе ўвагу. Не так знадворным выглядам, як адзіноцтвам: стаіць яна наводшыбе і ў блізкім суседстве з хмызняком ускрай балота. Побач з хатай, прыкрываючы яе ад летняга сонца, красуецца высокая разложыстая груша. Вясною, усыпаная белым цветам, як маладая дзяўчына, яна проста аздабляе дзедаў двор, і не толькі дзед Талаш, а і бусел з гнязда, змайстраванага на дзедавай клуні, залюбуецца ёю.
Нават калі скінуць гадоў пятнаццаць з плячэй дзеда Талаша, то і тады ён быў ужо немалады: было яму тады гадоў семдзесят з хвосцікам. А між тым якраз у той час праславіўся дзед Талаш як ваяка, ды які яшчэ ваяка: чырвоны партызан, і не радавы, не просты партызан!
Да гэтага ж часу ніхто не ведаў аб ваяцкіх здольнасцях дзеда Талаша. Праўда, бывалі выпадкі, калі дзеду Талашу здаралася пускаць у ход кулакі. Але гэта бывала тады, калі дзед Талаш падгуляе, а ліхі чалавек увядзе яго ў злосць. Звычайна ж ён быў чалавек сталы, ураўнаважаны і разважлівы, хоць, праўда, да пэўнай граніцы. Быстрыя цёмныя вочкі яго пазіралі ўдумліва, але ў іх часамі блукаў і затоены агеньчык, гатовы разгарэцца ў адпаведныя мінуты цэлым пажарам рашучых учынкаў.
Дзед Талаш любіць лес, балоты і сваю родную Прыпяць, дзе ён так спрытна ездзіў на чоўне ды лавіў рыбу. I стралок з яго быў не кепскі: які ж ён быў бы паляшук, каб не ўмеў добра страляць? На тое ж яно і Палессе — без стрэльбы там абысціся трудна.
Калі строга разбірацца ў фактах, то хата, аб якой была тут гутарка, не зусім дзедава хата. За доўгі час прывыклі называць яе Талашоваю хатаю. А сапраўды ж яна належала дзедавай жонцы, цяпер бабцы Настулі. Шэсцьдзесят гадоў таму назад прыстаў Талаш у прымы да Насці Балыгі. Насця была адна дачка ў бацькоў. Вось якім парадкам стаў Талаш уладаром гэтай хаты. А ўрэшце яно і не так важна, каму належала хата, тым болей, што дзед Талаш перасыпаў яе і можа па справядлівасці лічыцца яе гаспадаром. Важна было тое, што хата стаяла воддаль ад сяла і трохі ў баку ад людскога вока. Да таго, як прыстаць у прымы, Талаш быў у пана за пастуха. I яшчэ, што можна адзначыць з мінулага дзеда Талаша, дык гэта тое, што ў яго бацькі было дванаццаць дзяцей. Васьмёра з іх паўміралі малымі, а жыць засталіся два сыны, у тым ліку і дзед Талаш, і дзве дачкі.
Спакойна і павольна, як у зачарованым сне, утуліўшыся ў балоты, нясе Прыпяць сухадоламу Дняпру сваю багатую даніну. Не спяшаецца яна выносіць дабро палескіх балот. А яго так многа, што ўсё роўна, спяшайся не спяшайся, а гэтай работы ёй хопіць на доўгія гады. Можа, і надзею страціла яна вынесці хоць калі-небудзь гэта мора цёмна-ружовай вады з неабсяжных балот Палесся, і з гэтай прычыны яна такая павольная і флегматычная. Вось толькі тады, калі разгуляецца вецер над зялёнаю шчэццю лясоў, над круглымі купамі-шапкамі кучаравай лазы, над бародаўкамі-купінамі жорсткай асакі, тады яна няветла пахмурнее, задрыжыць, затрасецца тысячамі хваль і сярдзіта шпурляе чаўны і чайкі-душагубкі ды голасна ўсхліпвае ў прыбярэжных чаратах, як маці ўскрай магілы, дзе пахаваны яе дзеці. I дзед Талаш не адважваецца тады ад’язджаць на сваім чоўне на сярэдзіну Прыпяці.
Затое ж як лагодна і ўтульна разляжацца яна ў мяккіх берагах, калі супакоіцца вецер, а над Палессем рассыплецца сонца мільярдамі залатых крупак святла!
Спакой і цішыня пануюць тады над зялёнымі аксамітамі балот і лясоў. Бліскучаю сталёваю стужкаю ззяе Прыпяць, і толькі ў глыбозных чорных буктах яе плёскаюцца самы, узнімаючы срэбныя кругі-абручы. А дзед Талаш, пазіраючы на гэтыя забаўкі самоў, ссуне з ілба на патыліцу саламяны капялюш, скажа сам сабе: «О, згінь твая маты! Ось пачапіць бы цябе, завалу!»
Спакойна і павольна, як у зачарованым сне, цякло і само жыццё на Палессі, а водгулле ўсяго таго, што дзеялася на свеце, далятала сюды ў прыглушаных прасторамі Палесся тонах або з такімі напластаваннямі людской фантазіі, што ўжо трудна было вылушчыць з іх зерне праўды…
Але час настаў!
Закалыхалася, затраслося Палессе!
I было гэта ўлетку, калі прыйшоў царскі загад аб мабілізацыі. Павалілі грамадою запасныя, трымаючы кірунак на бліжэйшыя чыгуначныя станцыі, павалілі пад шумную музыку гармонікаў, песень і надрыўнага плачу мацярок і маладзіц.
Читать дальше
Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Дрыгва» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё не прочитанные произведения.
Обсуждение, отзывы о книге «Дрыгва» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.
Выбрать главу
— Ты ж гэта мне што даеш? — у абурэнні запытаў дзед Талаш, палажыўшы на далонь папяровую марку.
— Першы раз іх бачыш? Грошы цяпер пайшлі такія. Паглядзі, царскі партрэт і напісана — 10 капеек.
Перавёў дзед Талаш вочы на царскі партрэт, патрос галавою.
— Ваяка, згінь твая маты!.. Даваяваўся, сволач ты, гіцаль, да таго, што ўжо і меднае капейкі не маеш!
Натапырыў вушы паліцэйскі стражнік і да дзеда! Насілу адкараскаўся дзед Талаш ад гэтага ліха. I занатаваў сабе: на людзях трэба быць такім жа асцярожным, як і на балотнай дрыгве: ступіш не так — і правалішся. Не разгледзішся — на гадзіну насунешся.
II
Многа падзей адбылося за апошнія часы. Калі дзед Талаш успамінае аб іх, то яны здаюцца яму нейкім недарэчным вычварным сном. Вайна, рэвалюцыя, зноў вайна. Навошта яно ўсё гэта? Чаго не падзеляць людзі? Завіхрылася жыццё і бурліць, як чорны вір. Калі ж будзе той спакой? Што будзе далей? Дзед Талаш чутка прыслухоўваецца да шуму лесу, да ўсхліпвання ў чаротах неспакойных хваль шырокай Прыпяці. Ён востра ўглядаецца ў далечы маўклівых балот. Яны тояць штось невядомае, вострае і цікавае.
I сяло таксама прыціхла. Момант сапраўды напружаны і цікавы. Перш за ўсё няма ніякай улады. Ад гэтага трохі неяк і страшна. Яшчэ ўчора стаяла тут чырвонае войска. Нават у дзедавай хаце кватараваў начальнік чырвоных, камандзір батальёна, чым дужа ганарыўся дзед Талаш. I цікавы быў чалавек гэты камандзір — гаваркі, просты…
«Рабочы і селянін, вось, — кажа, — хто павінен кіраваць сваім жыццём і быць поўным гаспадаром свае дзяржавы. Паны, купцы, папы і розныя багацеі — гэта ўсё нашы ворагі».
Але чырвонае войска падалося кудысь назад: кажуць, палякі насядаюць, і яны цяпер тут дзесь недалёка.
Дзеду Талашу не сядзіцца ў хаце, але і ад хаты адрывацца не выпадае, тым болей, што і бабкаНаста працівіцца гэтаму, не пускае дзеда ні ў лес, ні на Прыпяць: ці мала што можа здарыцца ў такі небяспечны, няпэўны час! Але дзе Талаш усё ж такі выходзіць з хаты. У лес ён не пойдзе, вось толькі сходзіць на сяло ды паслухае, што гавораць людзі, ці не дачуецца чаго-небудзь новага. Па самай сярэдзіне сяла раскінулася невялікая, але даволі ўзнятая і трохі акругленая плошча. Упоперак плошчы праходзіць яшчэ адна вулачка, крыху карацейшая, што надае сялу форму крыжа, а на перасеку вуліц стаіць і сапраўдны крыж, высока падняўшы сваю верхавіну над саламянымі стрэхамі хат. Сюды і сходзяцца людзі, каб пагутарыць аб сваіх справах ці проста каб правесці вольную хвіліну.
Дзеду Талашу кідаюцца ў вочы дзве чалавечыя постаці: адна — Васіль Бусыга і другая — сын пана Крулеўскага, таго самага пана, у бацькі якога служыў калісь дзед Талаш за пастуха. Малады Крулеўскі адзет у вайсковую форму царскага афіцэра. Вось толькі шапак такіх не насілі царскія афіцэры: па шапцы яго можна прыняць за афіцэра чужога войска. У галаве дзеда Талаша прамільгнула некалькі думак: адкуль з’явіўся гэты фацэт? На некаторы час ён быў дзесь знік — не відаць было яго. А шапка яго сведчыла аб тым, што ён мае нейкае дачыненне да польскай арміі. Васіль Бусыга быў кандыдат у валасныя старшыні, але рэвалюцыя і ўсе далейшыя падзеі адвялі яго кандыдатуру. Па іх тварах бачыць дзед Талаш, што яны дужа здаволены паваротам справы. Дзеду Талашу хочацца ведаць, аб чым гавораць з такім захапленнем, што і не заўважаюць яго. Дзед Талаш прыпыняе тэмп свае хады, прымае від чалавека ў глыбокай задумлёнасці, апускае ўніз вочы, і павольна ідзе сваёю дарогаю, і слухае, аб чым гаворыць пан Крулеўскі з Васілём Бусыгам. Да дзедавых вушэй далятаюць асобныя словы і часткі сказаў, але і па іх можна дагадацца, аб чым ідзе гутарка.
— Барбары, пся крэў!
— Ды ўжо такія абармоты!.. Парадак можа будзе.
— Натуральна жэч… То ест, пане, Эўропа, культура!..
Калі дзед Талаш падыходзіў ужо да іх, то яны раптам змоўклі. Дзед зрабіў выгляд, што вельмі здзіўлены гэтым «раптоўным» спатканнем і нават спалохаўся. Хапіўшыся за шапку, пакланіўся і сказаў дзень добры. Пан Крулеўскі не мог захаваць свайго добрага гумору і жартам запытаў дзеда Талаша:
— Чый ты цяпер падданы?
Встреча с ним – в следующем году.
Немало лет прошло, как я окончил школу, но до сих пор знаю наизусть некоторые строки из повести Якуба Коласа «Дрыгва». Например: «Спакойна і павольна, як у зачараваным сне, утуліўшыся ў балоты, нясе Прыпяць сухадоламу Дняпру сваю багатую даніну». А как прекрасно выписан образ главного героя, который, вспоминая прошлое, «выпрастае прыгнутую гадамі спіну, зірне па-арлінаму: — Го! Я сеў бы на каня і паказаў бы яшчэ, чаго варты стары Талаш!»
НЕДАВНО узнал, что о прославленном деде Талаше, «партызанскім атамане з вялікімі ваяцкімі здольнасцямі», создается фильм. Съемки ведутся под Раковом. «На мой взгляд, получится прекрасный фильм», — рассказал приятель.
Только собрался в путь, узнаю, что съемки уже идут в павильонах студии. Но два сотовых телефона режиссера картины Сергея Шульги упорно молчат. Оказывается, во время съемок Сергей Николаевич ни с кем не контачит и на порог павильона посторонних не пускает.
Но прежде чем встретиться с режиссером, заглянул в Белорусскую советскую энциклопедию, чтобы прочитать о деде Талаше. Узнал, что Василий Исакович Талаш был из крестьян. Жил в деревне Новоселки Мозырского уезда. Во время польской оккупации перешел линию фронта, наладил связь с 417-м полком Красной Армии, организовал партизанский отряд (в 300 человек), который выбил врага из деревни, захватив большие трофеи. За боевые заслуги в годы Гражданской войны Талаш награжден орденом Красного Знамени. В мирное время он работал председателем сельского Совета в Новоселках. А началась Великая Отечественная война, помогал партизанам, собирал оружие, поддерживал связь с Минским подпольным обкомом КП(б)Б. Когда его переправили в Москву, выступал перед рабочими предприятий и воинами, которые отправлялись на фронт. От его имени на оккупированной территории Беларуси распространялись листовки, призывающие к борьбе против гитлеровцев. Его неуемная и напористая деятельность во имя Победы отмечена орденом Отечественной войны.
О ЧЕЛОВЕКЕ, который создает фильм о партизанском атамане, тоже есть строки в энциклопедии, но уже современной. Сергей Шульга — человек в нашей стране известный. Как кинорежиссер, актер, сценарист.
Познакомившись, идем с Сергеем Николаевичем в павильон. Интерес мой понятен: рассказывая о фильме, не посетить съемочную площадку? Но там деда Талаша нет, снимается другая сценка: шалаш среди острова, влюбленная пара — Мартын и Авгинья.
— Фильм наш не только про войну. Он и про сердечные дела, — поясняет Сергей Шульга. Кстати, Сергей Николаевич и сценарист новой картины.
— Стал им неожиданно, — признается он. — На Белвидеоцентре готовились к съемкам документального фильма о Геннадии Гарбуке, народном артисте Беларуси. Режиссером ленты Геннадий Михайлович выбрал меня. Кстати, во ВГИКе я снял первую свою картину, главную роль в которой исполнял Геннадий Гарбук.
Когда началась работа над документальным фильмом, мы месяц с Геннадием Михайловичем ездили по местам его детства и юности. Побывали в Витебске, на его родине — в Ушачском районе. Между прочим, отец Гарбука — легендарная личность, его портрет висит в местном музее. Он был первым председателем колхоза в тех краях, партизанил вместе с Батькой Минаем. Ярких материалов для картины набралось много. Сняли ее, посмотрели. Мне стало грустно-грустно, не захотелось расставаться с героем фильма. Поговорили о его планах, задумках, и вдруг он признается: «Сергей, я бы хотел сыграть роль деда Талаша, возьми и напиши сценарий». Подумав, я ответил: «Попробую». Сел за стол и начал творить.
ПРИЗНАЮСЬ, очень люблю произведения Якуба Коласа. В свое время сыграл в спектакле роль Сымона-музыки, за что получил премию Ленинского комсомола Беларуси. Потом, когда учился во ВГИКе, снял фильм по его рассказу «Курская аномалия». Ну а сейчас заново перечитал «Дрыгву».
Конечно, у меня как у сценариста возникли вопросы. С ними я пошел к Михасю Константиновичу, сыну Якуба Коласа. Тот рассказал: отец и дед Талаш свиделись только в 1943 году, в Москве, когда Василию Исаковичу было почти сто лет. Многое в повести «Дрыгва» — авторский вымысел. Якуб Колас не посещал места, о которых писал: во-первых, добраться туда было сложно, во-вторых, у писателя в те годы было много проблем. Упрекать автора за это нельзя. Фенимор Купер не бывал у индейцев, а какие произведения создал!
ЗАТЕМ я пошел в архивы, отыскал публикации, нашел в библиотеках нужную литературу, стал более детально знакомиться с жизнью Василия Исаковича. И у меня создался свой образ деда Талаша.
— То есть образ, созданный Якубом Коласом в повести, не соответствовал реальному?
— Да. Но об этом пусть историки говорят и спорят. В данном случае в повести создан обобщенный образ свободолюбивого белорусского народа, народа героического, готового на подвиг. Не все знают, что Якуб Колас написал «Дрыгву», когда к власти в Германии приходили фашисты. И своим произведением он хотел сказать предполагаемому агрессору: если вы нападете на нашу страну, то против вас поднимутся все, даже 70-летние деды Талаши. Так оно и получилось в жизни! Обобщив все собранные факты, поразмыслив основательно, я понял, что делать чистую экранизацию повести не надо. Требовалось новое видение. Имена я не изменил, персонажи коласовские остались, но они более детально выписаны.
Сценарий сделал, пошли вместе с Геннадием Гарбуком к руководителям студии и киностудии, нашего министерства. Все заинтересовались, сказали веское «да».
— Но после «да» часто следует «нет». Слышал от ваших коллег, что и с картиной «Талаш» так получилось?
— К сожалению, на кино денег отпускается мало, а тут историческая лента, которая требует много затрат. Но вопреки всему создаем четырехсерийный телевизионный фильм. В картине белорусы будут говорить на белорусском языке, поляки — на польском, русские — на русском. Кстати, Виталий Кравченко, который играет Збигнева Длугошица, до начала съемок пошел на курсы польского языка. Да и многие наши актеры занимаются польским языком. Все исполнители ролей в фильме — белорусы. Наши артисты ничем не хуже российских! Талант у них есть, и я убедился в этом. Главная роль — у неповторимого Геннадия Гарбука, под него, по сути, и писался сценарий. Из именитых артистов в картине снимаются Геннадий Овсянников, Августин Милованов, Зинаида Зубкова, Нина Розанцева, Александр Ткаченок, Татьяна Андросова. Из молодых актеров хочу назвать Павла Харланчука, Анастасию Боброву, Дениса Паршина, Андрея Сенькина, Елену Дубровскую, Валерия Зеленского, Анатолия Голуба. Актерской командой я доволен безумно — все они с божьей искрой. И они от этой картины получают, надеюсь, удовольствие. Я уверен, в нашем фильме будут яркие актерские работы.
ХУДОЖЕСТВЕННЫМ руководителем нашего проекта является известнейший кинорежиссер Геннадий Полока.
Сейчас снимаем в павильонах. Потом начнется самое сложное: партизанские лагеря, батальные сцены. Мы работали уже в Пружанах, под Раковом, в Смолевичах.
— Когда фильм увидят телезрители?
— В мае мы должны его сдать. В крайнем случае — осенью. Приурочим его к тем дням 1919 года, когда началась партизанская война на Полесье. Надеюсь, картина будет интересна зрителям, потому что в ней показаны борьба нашего народа за независимость, наше славное прошлое. А о них так мало фильмов.
Евгений КАЗЮКИН, «БН»
НА СНИМКАХ: дед Талаш — Геннадий ГАРБУК; Якуб КОЛАС слушает рассказы деда Талаша; режиссер Сергей ШУЛЬГА.
В продолжение темы
О достижениях и новостях в отечественном кинематографе рассказала пресс-секретарь «Беларусьфильма» Валентина БЕЛЯКОВА:
— В этом году есть успехи, удачи. В начале года снимались телевизионные картины «Белая тропа», «Трамвай в Париж». Их показывали летом по каналу ОНТ. Состоялась премьера фильма «Дастиш фантастиш» Александра Канановича. Но самыми «урожайными» оказались сентябрь и октябрь. Состоялись четыре премьеры! 30 сентября — фильма «Око за око» Геннадия Полоки. Кстати, Сергей Шульга тоже работал над этой картиной. Лента отмечена в семи номинациях в Москве, во время вручения кинопремии «Золотой орел».
Затем была долгожданная премьера фильма «Волки». Лента демонстрировалась на разных фестивалях, в том числе на «Лістападзе». Везде — успех: Гран-при, призы и дипломы. Неплохая фестивальная судьба у фильма. Отзывы хорошие. Некоторые люди после просмотра картины плакали. Тема такая — цепляющая за душу.
Ну и была показана долгожданная «Масакра» Андрея Кудиненко. О ней много писано-переписано, поэтому повторяться не буду. Лучше ее посмотреть. И еще одна премьера — фильм «Брестская крепость», который открывал фестиваль «Лістапад».
Но все это уже пройденный этап. На «Беларусьфильме» нет перерывов. Сейчас ведутся съемки фильма «Талаш» и комедии Ивана Павлова «Все, что нам нужно…». В конце года планируется сдача детской картины-сказки Елены Туровой «Рыжик» и восьмисерийной картины «Немец» Александра Ефремова.
На следующий год планы грандиозные. Хотим поставить картину «Шляхтич Завальня» по книге Яна Борщевского. Планируется, что режиссером будет Андрей Кудиненко. Начнется работа и над фильмом «Каласы пад сярпом тваім» по одноименной повести Владимира Короткевича. Сценарий уже написан Александром Качаном, сейчас обсуждается. Так что задумок и планов много.
